Thermiekfabriek

Het afgelopen jaar heb ik veel tijd moeten besteden aan werken. Vier uur reizen op acht uur werken. Hierdoor heb ik maar 2 overland vluchten kunnen maken in april en mei. Weinig tijd voor de hobby. Over die enkele vluchten in 2013 was ik wel content. Ontwikkeling in het (zelf) overland vliegen. Maar keer op keer werd ik er op geattendeerd dat het vreemd is dat ik al aardig wat heb overland gevlogen (6 uur in de Eifel, diverse keren in de Franse Alpen), maar nog nooit een buitenlanding had gemaakt. Deels is het natuurlijk mooi om je vlucht te beëindigen op je thuis veld, maar het wordt me duidelijk dat de ervaring van een buitenlanding van belang is. Zoveel vliegers zeggen het….

Checkstarts DuoXL

Ik had me ingeschreven voor een deze vliegdag op het zomerkamp. 40 inschrijvingen. Een topdag. Maar eens kijken hoe het met de verdeling van overland kisten uitkomt. Zo als het er naar uit ziet, geen overland kist vandaag…. Helaas. Ik heb mijn plan bijgesteld en ga voor het vliegen op de DuoXL. Na een aantal conversie starts ben ik gecheckt voor de DuoXL. Dat biedt weer perpectief.

Overland naar Salland

Om 14:30 zie ik dat er nog een LS4 ongebruikt staat en de hele dag nog niet gebruikt is. Ik vraag netjes of ik een overlandje kan maken. Gezien het tijdstip de opdracht maar naar Salland gezet. Ik zie dat de wolken al een beetje oplossen, wat ook voorspeld was op Wetterjetzt. Misschien is het vandaag dan zo’n dag: gewoon op pad gaan en een buitenlanding maken.

Op pad

Na de lierstart heb ik direct een bel, al stijgt het niet hard. Niet meer dan 1m/s. Later wordt het 2m/s. Ik ga naar zo’n 1000m en ga op pad. De favoriete route via Eerbeek ziet er blauw uit. Ik kies het pad via Apeldoorn, via wat plukjes. Nog een bel voor Apeldoorn. Maar daarna zie ik alleen maar wolkjes oplossen. Onder Apeldoorn liggen een aantal groenstroken. Met gewassen, akkers en grasvelden. Ik zie een prachtig gras veld en houd deze in gedachte. Ik ga verder om Apeldoorn noord te bereiken, omdat daar wat cumulus staan. Onderweg vet zakken van -3 en -4m/s. Omdraaien en boven de Apeldoorn nog op een halfje draaien. Dit gaat niks worden. Toch een eerste buitenlanding?

Buiten geland!

Op 400m neem ik het besluit. We gaan maar buitenlanden, want ik kan niet meer naar Lemelerveld en/of Terlet. Ik heb de diverse controles gedaan: windrichting via Seeyou, geen gewas, geen beesten, geen greppels, geen elektriciteitsdraden, vrij inzweef, grootte van het veld. Als extra optie zie ik dat er een weg aangrenzend aan het veld ligt. Das makkelijk voor de ophalers. Ik vlieg mijn circuit en merk toch dat je wat hoger aankomt, dan op je eigen veld. De kleppen zijn effectief genoeg en het veld is lang zat. Het landing gaat prima en ik laat de kist lekker uitrollen naar de andere kant van het veld. Daar is het hek om het veld te verlaten.

Na de landing loop ik naar de boerderij, die strak aan het veld ligt. Ik wordt hartelijk welkom geheten. Das mooi. Het veld is van een andere boer, maar het is prima zo, zegt de boer. Ik meld me bij de DDI en mijn ophaler. Ik ga lekker onder vleugel liggen, in de schaduw. Het is opmerkelijk dat vrouwen stoppen om te vragen of alles in orde is. Wat een belangstelling.

Ophalers

Omstreeks 18:15 komen de ophalers Dick en Fred. Geweldig mannen. We hebben de kist zo gedemonteerd en kunnen naar Terlet.

Op Terlet heerlijk samen een biertje drinken op deze dag. Mannen, bedankt voor het ophalen.

Een zeeman wil varen. Een ruiter wil paardrijden. Een zweefvlieger wil……. vliegen!
In ben mijn “zweefvlieg leven” bij de SZT begonnen, omdat ik door de weeks les kon nemen. Andere clubs faciliteerde deze dienst toen nog niet. Na het halen van mijn brevet wilde ik overland leren vliegen. Dit faciliteerde de SZT beperkt tot niet. Ik heb geprobeerd bij te dragen, door mee te organiseren, maar daar heb ik uiteindelijk weinig ruimte voor gekregen. Dat is o.a. reden geweest dat ik lid ben geworden van SFG Duisburg. Hierdoor heb ik mogelijkheden gekregen om te ontwikkelen op het gebied van overlandvliegen en bergvliegen. Door deze stap kan ik nu Ventus 2cT en DuoDiscus-T vliegen.

De afgelopen maand heb ik niet kunnen vliegen bij de SZT. Ik zie ook geen vooruit zicht dat dit nog gaat gebeuren. Ook op de vergadering van de VBSV kreeg ik signalen dat er niet naar “doelgroepen” wordt gekeken, maar met een eigen agenda. Een niet vliegende vereniging. Belangen behartigen van deelnemers. Er zijn plannen voor een vliegende vereniging, maar dan worden de kisten waar ik graag overland op vlieg (2x DG505 en LS4) gesaneerd. Ik concludeer voor mijzelf: Er is voor mij geen basis om te blijven, ondanks de vele vrienden en contacten die ik er heb. Verdrietig.

Lid Gelderse Zweefvliegclub (GeZC)

Ondanks dat ik lid ben SFG Duisburg, wil ik lid worden van een club “dichtbij”. Zeker op, voor mij, het mooiste veld van Nederland: Terlet. “Veranderen” van club vinden mensen moeilijk. Ik ook. Je weet wat je nu hebt en je weet niet wat je krijgt. Onbekend maakt onbemind. Ik denk dat dit ook een reden is waarom veel mensen “blijven zitten waar je zit…” hanteren. Omdat ik graag me verder wil ontwikkelen in het overlandvliegen (en bergvliegen) lijkt mij de Gelderse Zweefvliegclub de beste keuze. Vandaag ben ik lid geworden!

Mijn eerste dag….

Ik ben vandaag ook meteen voor het eerst naar de Gelderse strip gegaan. Eerst naar het clubhuis. Samen koffie drinken en kennis maken. De vriendelijkheid valt me op. Ik was bang, met mijn afkomst (SZT), dat er vreemd naar je gekeken zou worden. Niks van te merken…. De lijst met vliegers wordt opgesteld en de kisten die meegaan worden besproken. Ik kan een ASK21 meenemen, samen met vliegmaat Dick, en op de strip opbouwen. Het gaat allemaal gemoedelijk en de “senioren” geven hier en daar advies bij het opbouwen. Prima. Bijna alles opgebouwd en de aanhangers kunnen weer dicht.

Strip

Ook de strip merk ik een goede sfeer. Ik kan rustig meelopen en meehelpen. Hier en daar zijn de procedures iets anders. Bijvoorbeeld een ASK21 gaat aan een bruin breukstuk omhoog, waar ik “zwart” gewend was. De breukstuk kabels (blauw, bruin, zwart) worden netjes in een houten koffers bewaard. Ordelijk. Spreekt me wel aan.

Ik heb met diverse mensen gesprekken. Wat me opvalt: We hebben het samen over dezelfde passie: “Zweefvliegen”! Moeilijke gesprekken over uit welk nest je komt zijn er niet. Daar was ik wel bang voor. Dit geeft me een enorm goed gevoel.

Vloot

De GeZC heeft ook een prachtige vloot. 2 ASK-21 en 2 ASK23’s voor het lesbedrijf. Een 3 tal LS4 toestellen voor overland vliegen en een LS6. Maar ook 2 prachtige Discus CS toestellen behoren tot de vloot. Zie hier onder afgebeeld.

Een DuoDiscus is beschikbaar voor 2 zitter overland vluchten.

Een nieuw begin

Ik zie deze dag als een nieuw begin. Het oude heeft niet afgedaan, maar een nieuw periode breekt aan. Zo voelt het aan. Vandaag nog niet gevlogen, ondanks dat het 2 keer is aangeboden door chef-instructeur Piet. Ik heb er zelf voor gekozen om nog niet te vliegen. Om 16:00 diploma uitreiking van mijn dochter Pauline! En dat gaat voor. Ik heb vertrouwen in de toekomst. Ik zie uit naar de volgende dag met de eerste (check) vluchten.

Gisteren ben ik even naar het veld gegaan. Even “luchten”, noem ik dat. Startende en landende zweefvliegtuigen op het netvlies. Maar ook het socializen op het veld met anderen is voor mij van groot belang. Ik leer veel van de verhalen van andere (overland) vliegers. Het is ook leuk te merken dat meerdere mensen je herkennen van “de thermiekfabriek”. Vandaag zette zweefvliegmaat Stephan me vandaag weer aan het nadenken……..

Van GPL naar Overland

Om het verhaal even in te leiden voor de lezers: “Vorig jaar mei heb ik mijn eerste 50km overland gevlogen met een LS4. Voor en na deze vlucht regelmatig grote overlands op de tweezitter gemaakt. In april/mei van dit jaar geen goede planning gehad voor een volgende solo overland. Ondertussen actief aan het vliegen bij mijn Duitse club. Overlessen naar flappen kist. Eerst op de LS3a en daarna op de Ventus 2cT. Mijn eerste vlucht op de LS3a duurde 50min.

Zonder buitenlanding ervaring overland vliegen?

Mijn tweede vlucht de op de LS3a meteen een prachtige vlucht van 360km en door de Eiffel heen. Stephan vroeg, nadat ie mijn verhaal had gelezen, heel subtiel:” Heb jij wel buitenlandings ervaring, om met deze kist in de Eiffel te vliegen? Heb jij praktische ervaring om een kist bij boer Jansen neer te zetten, laat staan dat het een oplopend veld is (met je Turbo nog uit, omdat ie het niet deed…). Dit is een hele goede vraag (beter gezegd “vragen”)! Ik realiseerde me na de vlucht dat het wel een grote stap vooruit was. Eerste solo vlucht van 50 km in 40 min. Tweede solo vlucht van 360km in 6 uur.

Daar tussen in hebben voor mij wel aardig wat oefenvluchten gezeten met o.a mijn vliegmaat Rene. Daar heb ik wel aardig van geleerd en meegenomen in mijn solo vlucht.

Is een ander veld een oefening buitenlanding….?

Ten opzichte van de meeste zweefvliegers van Terlet voel ik me rijkelijk gezegend dat ik vanaf andere velden heb mogen starten/landen. Te denken aan: Gap-Tallard (Frankrijk), Jecin (Tsjechie) (foto links), Vinon (Frankrijk), Serres (Frankrijk), Dinslaken (Duitsland), Grefrath (Duitsland). Je moet dan terugvallen op van wat je geleerd hebt: Hoek naar het veld inschatten, hoogte inschatten, afstand naar het veld toe, er niet bovenop kruipen, etc. Het zijn geen buitenlandingen, maar wel het vliegen van een (voor jou) alternatief circuit.

checkstart 2010 – alternatief circuit

Ik moet ook denken aan mijn checkstart van 2010 met instructeur Rob de Bruijn. Een mooie lierstart vanaf baan 22. Daarna wordt ik verzocht ten oosten van de A50 te vliegen, ter hoogte van baan 32L bij de Gelderse Zweefvliegclub. Ik mag een aantal steile wisselbochten laten zien. Bij zo’n 275m meld ik dat ik naar mijn aanknopingspunt ga vliegen. “Door draaien, ik wil meer steile bochten zien”, zegt Rob. Bij 250m hoor ik weer “doorgaan”. Ik weet nu dat ik me veld niet meer haal…. Bij 180m zegt Rob: “Ga nu maar naar je veld toe….” (grappenmaker). Ik meld naar achteren: “Alternatief circuit voor baan 30” en draai een dwarswindbeen en een final. De landing gaat goed. Wordt alleen een beetje verrast door de crosswind (weerhaaneffect), maar op tijd opgevangen…. Is dit geen oefening buitenlanding….?

Overland met de DG505

Op 25 mei j.l. heb ik een prachtige vlucht op onze DG505 gemaakt. Ik mocht voor de eerste keer met de DG weg, als “PIC” (Pilot-In-Command). Snel even in mijn logboek kijken, voor het schrijven dit verhaal. Maar voor deze vlucht had ik in de afgelopen 2 maanden 9 maal op de DG505 ruim lokaal (30 – 60 min) gevlogen en geland. Is dergelijke type-rating voldoende om overland te vliegen?

Oefening: overlandcircuit met de motorzwever

In het afgelopen jaar heb ik ook regelmatig met de motorzwever gevlogen. Help een eenzame zweefvlieger de winter door… Links een foto, in de buurt van Apeldoorn bij de A50, op een hoogte van zo’n 500m. Bij een van mijn lesvluchten, vanaf vliegveld Teuge, moest ik ook naar het laagvlieg gebied onder Deventer. Aldaar aangekomen trekt de instructeur de gashandel dicht. “Wat ga je nu doen?” “Wind bepalen, veld keuze, en landen…” Ook hier komen de aspecten om de hoek van: hoek naar veld en hoogte inschatten, circuit keuze…. Een prachtige oefening. In het pdf document van VVO2, sectie 3.2, staat deze oefening beschreven. Is dit geen oefening buitenlanding….?

Andere clubs?

De vraag van Stephan gaat nog steeds door mijn hoofd. Ik heb het afgelopen jaar aardig wat oefening gehad en heb toch het gevoel goed bezig te zijn geweest. Moet je praktische ervaring hebben met een buitenlanding bij boer Jansen? Is het niet belangrijker dat we een zweefvlieger de bagage geven, wat te doen in geval van een buitenlanding. De praktijk komt van zelf. Als je daar maar niet bang voor bent…. Maar wat is nu afdoende?

Ik ben benieuwd hoe andere zweefvliegers, maar zeker ook andere zweefvliegclubs met een overland cultuur, hier over denken.

Vandaag was het dan zover. Mijn eerste solo overland vliegen naar zweefvliegveld Lemelerveld. Een afstand van 50 km. Ik had al een aantal pogingen gedaan om deze vlucht uit te voeren, maar of het weer veranderde in de loop van de week of er was geen vliegtuig beschikbaar.

Voorbereiding – deel 1

In het begin van deze week had ik op basis van de weersverwachting van wetter-jetzt, ingezet op de vrijdag.

En wederom werden de verwachtingen minder voor de vrijdag. Woensdagochtend het besluit genomen om de vliegdag om te gooien en het werk “gedag” te zeggen. De voorbereiding van de route en de mogelijkheden lagen toch al op de plank.
Als zodanig was voor mij de voorbereiding niet overhaast.

Welke kist?

Op het Terlet aangekomen zijn er 20 deelnemers die op een eenzitter willen vliegen. Zal er een kist beschikbaar zijn. Standaard wordt de 1e solo overland met een ASK-23 gevlogen. Eerst meegeholpen om een kist uit “US” (Unservicable) te krijgen. Dan zou ik hem mee kunnen krijgen van de DDI. Uiteindelijk niet gelukt.
Dan een plotselinge wending voor mij: “Ik mag de LS4 mee nemen voor mijn vlucht!”.

Ik voel me een koning te rijk!

Opbouwen en weggaan

Stephan had de avond voor de vliegdag al aangeboden mijn ophaler te zijn. Klasse!
Samen hebben de kist gewassen, opgebouwd en geïnspecteerd. Leerzaam om met een ervaren overlandvlieger zo de zaakjes in orde te maken. Daarna de aanhanger controleren, alle benodigde materialen binnenin, en klaar zetten. De kist wordt in de rij gezet en even proef zitten. Er zijn nog 7 wachtende voor me. Dan is er even spaghetti op de trommel. Ik mag uitwijken naar het sleepvliegtuig. Op 400m afgezet en kan meteen een goede bel aangevlogen die me naar 110m brengt. Dat was even mijn angst: “Kan ik het oppakken en de eerst bel vinden…”. Het centreren gaat goed en ik zit lekker in de kist. Op 1100m gaat het niet verder. Het zicht wordt minder. Ik besluit om op pad te gaan!

Onderweg

Op de strip had ik van Alfred-Paul Alfers het advies gekregen, rustig tussen de 100 en 120km/h te dolfijnen en niet te extreem te steken. Met dit advies op zak ga ik richting Eerbeek. Bij Eerbeek laat ik me toch verleiden om een bel van 1m/s te pakken, terwijl ik helemaal niet zo veel hoogte heb verloren. Even de “mindsetting” anders zetten: rustig dolfijnen en weinig draaien. De laatste oefenvlucht, van 2 weken terug, had ik dit uitgeprobeerd, dus nu maar praktiseren! Wegwezen en richting Zutphen / Deventer. De boven wind staat anders, meer uit het oosten, dan de windzak op de grond.

Magneet

Voor Deventer merk ik dat er meer zakken is. De snelheid op 120km/h gehouden, zoals de MC dat aangeeft. Vliegveld Teuge heb ik links in het vizier. Ik was gewaarschuwd voor de magneet werking van zo’n vliegveld. Zeker nu het meer zakken geeft. Ik zie ten westen van Deventer een kist draaien, maar die zit lager en niet op mijn koers. Ik hou mijn eigen koers en ga naar de dicht bijzijnde wolk, richting Lemelerveld. Vanaf 700m krijg ik weer een prachtige bel die me naar 1100m brengt! Rustig blijven wordt beloond. Na 40 min. kom ik aan bij Lemelerveld.

Lemelerveld

Bij de start had ik de frequentie van Lemelerveld al “klaargezet” in de radio. Ik roep nog 1 keer “Terlet Radio” op dat boven Lemelerveld zit, maar geen response. Dan maar omschakelen naar “Lemelerveld radio”. Als eerste ook ik iemand oproepen naar “Hoogeveen radio”. Heb ik de verkeerde frequentie genoteerd? Ik roep “Lemelerveld radio” op en krijg netjes de landingsinformatie door. Frequentie dus goed!

Afronden vlucht

Om de vlucht een mooi randje te geven, verleng ik de opdracht door wat thermiekvlieg oefeningen te doen rondom een vreemd veld. “Waar komt de thermiek los?” Ik probeer de donkere akker en de overgangen bij de bosrand. Na een aantal keren omlaag/omhoog te zijn geweest, meld ik mij voor “downwind”. Ook op downwind krijg ik weer stijgen. Ik vlieg wat langer door en gebruik het regelbeen om de hoogte eraf te krijgen. Fijn dat er doellanding lappen liggen. Een mooi mikpunt. Na een goede landing, komt de mini tractor de kist ophalen.

De kist zet ik naast de startbus. Daarna Stephan, mijn ophaler bellen.

In de aanhanger

Als SZT deelnemer maak je het niet of nauwelijks mee om een vliegtuig te demonteren. Daarom is het niet een straf om bij je eerste overland de kist te mogen demonteren en terug te rijden naar Terlet. Voordat Stephan kwam aanrijden met de aanhanger had ik de kist al gewassen. Twee mensen bij de vleugel en dan niet vergeten de bouten er uit te halen…
Alles netjes ingepakt en dan een gezellige terugreis! In de auto de papieren van de kist ingevuld. Op Terlet de laatste spullen, accu en parachute, omruimen. Daar mag ik wat felicitaties in ontvangst nemen. Het dringt nog niet helemaal door ……

Thuis gekomen

Vlucht opgeladen bij de OLC. Daarna valt pas bij mij het kwartje. In eerdere oefen vluchten kwam ik niet verder dan een gem. van rond de 40km/h. Van Terlet naar Lemelerveld heb ik een gem. van 78km/h mogen vliegen. Daar ben ik dan wel trots op. Dat ligt dus dichter in bereik dan dat ik gedacht had. Als je maar draait wanneer het moet. Voor een volgende overland vlucht wil ik wel een goede checklist hebben, zodat er meer rust is in de voorbereiding. Ik kon nu terugvallen op de ervaring van Stephan!

Ik heb genoten en hoop deze beleving met anderen te mogen delen.

Avondvliegen op Terlet is een prachtige mogelijkheid om na het werk, vaak in rustige lucht, oefeningen te vliegen. Dit geldt niet alleen voor een EVO vlieger die solo moet komen, maar ook voor een GPL-houder die de “puntjes op de i” wilt zetten. Bijvoorbeeld de “doellanding” weer een scherp neer zetten.

Vandaag, na het werk, naar het veld. Ik heb nog een uur voordat het avond vliegen begint. “Wat ga ik doen vandaag?”. De laatste vlucht ging ik draaien bij elke bel. Nu maar eens “rechtuit” vliegen en kijken hoeveel hoogte je eraf vliegt tussen punt A en B.

	Rond 18:00 zijn er twee LS4 kisten beschikbaar. “Mag ik even……”. Yes! Met 450m van de lier en meteen een prachtige bel die me naar 1400m brengt. Er zijn mooie wolken, maar durf op dit tijdstip geen driehoek meer te vliegen. Ik ga de oefening maar uitbreiden, door “de wolken te gaan volgen”. In een van mijn vorige vluchten ging bij elk stijgen (onnodig) draaien….

Eerst maar eens naar het industrie terrein van Eerbeek. De wolken formatie staan me niet toe om naar Arnhem-noord te vliegen. Ik heb geen zin om door een “blauw gat” te vliegen. Dan eerst maar naar terlet en de schotse hooglanders dag zeggen. Daarna onder de wolken door en naar Arnhem-noord. Doel weer bereikt.

“Hoeveel hoogte vlieg je eraf?”
Richting Renkum gevlogen. Ik zit op 1400m. Eerst nog een bel pakken, die me bij kasteel Doorwerth brengt. Een referentie punt, om later met Google Earth de afstanden te meten. Ik vertrek op 1500m. McCready stond op 1 en netjes dolfijnend naar Terlet. Als ik op Terlet aankom, heb ik 400m verloren. Als beloning pak ik boven de A50 weer een bel, die me naar 1800m brengt! Wat vervelend nou…

“Hier Terlet grond, waar zit je…”
Ik zit op 1750m. “Blijft dan nog maar even boven. Kun je de kist naar de opstelplaats vliegen?” Ja, een mooie oefening erbij. Meerdere malen in de tweezitter (DG505) gedaan.

Eerst nog even naar Apeldoorn. Ik heb toch voldoende hoogte en zit strak onder de wolken. In Apeldoorn zuid ligt het gebouw van het Kadaster, waar ik gedetacheerd ben, er prachtig bij.
Terug naar het veld. Met 150km/uur ben je zo terug. Ik zit nog op 800m. Nog maar een paar steile bochten doen. Eerst een veiligheids rondje maken, om te kijken of er niemand onder me is.
Ik meld me aan op 400m om over te vliegen naar de opstelplaats. Lieren wordt even gestopt…

Na 2 uur en 15 min sta ik met veel voldoening aan de grond. Even de kist poetsen en in de hoezen doen. Wat is avond vliegen toch prachtig!